Als het op studiowerk aankomt heeft Billy Corgan in wezen altijd enkel behoefte gehad aan een drummer. De evolutie op ‘Siamese dream’ was immers dat D’arcy en James Iha toen wel op de hoogte waren dat de opperpumkin alle bas- en gitaarlijnen op dit legendarische album inspeelde, terwijl hij dat voor debuut ‘Gish’ nog na de uren achter hun rug had weten te presteren. Hoewel van de gereïncarneerde Smashing Pumpkins Jeff Schroeder (als enige) nog wel opduikt om wat extra gitaarlagen toe te voegen, lijkt ook ‘Monuments to an elegy’ toch vooral een duoproject van Billy Corgan en Mötley Crües Tommy Lee die de rol van Jimmy Chamberlin op zich neemt.
Dat de voormalige meneer Pamela Anderson complexloos zijn stempel weet te drukken merk je vooral aan de gebalde compactheid van deze plaat. Wie ons ooit een Smashing Pumpkinslangspeler had voorspeld die maar net boven het half uur zou afklokken, bestempelen we namelijk zonder overdrijven als visionair. Het neemt evenwel niet weg dat als vanouds een enorme hoeveelheid ideeën de revue passeren per song, terwijl de surreëel psychedelisch uitwijdende en af- en aanzwellende stukken ditmaal wel grotendeels uitblijven.
Ook kunnen we ons niet van de indruk ontdoen dat Lee’s aanwezigheid er op een of andere manier een hand in heeft dat we met The Smashing Pumpkins’ meest vrijblijvende album tot nog toe te maken hebben, al blijft dat in Corgans universum altijd wel relatief. De frontmans kenmerkende emotionaliteit richt zich dit keer namelijk eerder op alledaagsere gevoelens dan de naar het symbolisme neigende hemel- en helbestormende transcendentale aspiraties die in het verleden dikwijls de dienst uitmaakten.
Muzikaal komen we verder niet echt voor verrassingen te staan. De kille progmetal die eerder reeds in de snellere nummers van ‘Machina’ opduikt en de donkere aan ‘Adore’ herinnerende electro worden vakkundig gecounterd door de warmbloedige gitaarrock uit de Pumpkins’ vroegste periode en melancholische eighties synths. Uiteraard krijgt Corgan nog altijd een tegelijkertijd toegankelijk en meeslepend refrein uit zijn mouw geschud, waardoor ‘ Monuments to an elegy’ meteen vertrouwd aanvoelt. Het resultaat is een zonder meer sterk alternatief gitaarrockalbum dat we wel niet meteen een even iconische status als eerder werk zien vergaren. Alleszins zijn we alvast voldoende benieuwd naar wat het voor binnenkort aangekondigde ‘Day for night’ zal brengen, waarop Billy het weer zonder Tommy Lee zal moeten zien te rooien.
