Het gebeurt niet vaak dat een band als perstekst een pamflet meestuurt met een album. Het gebeurt nog minder vaak dat zo’n pamflet niet ongemakkelijk slecht, overdreven idealistisch of gewoonweg lachwekkend is. Ondanks de apocalyptische ondertoon is het epistel dat HMLTD-frontman Henry Chisholm schreef een welkome bijsluiter bij dit beladen debuut. We lezen voor: “The social, cultural and political backdrop that provides the setting for this album is a bleak one. […] The era of The Last Man has come. And all the while, the earth grows sick. Ecological catastrophe is guaranteed.” Ok doomer?
Niet enkel de inhoud van ‘West of Eden’ is opmerkelijk, ook de ontstaansgeschiedenis verdient een korte toelichting. Het Britse glamrock-vijftal werd in 2017 gehypet door zowel NME als The Guardian, maar verdween bijna in de vergetelheid na enkele ledenwissels en beschuldigingen van queer appropriation. “They’re theoretically interested in queerness without seemingly understanding the hardships that come alongside living a genuine life as a queer person in an increasingly dystopian world”, aldus het stuk van Vice dat al snel een eigen leven ging leiden op Twitter. “For me, the issue with the article is that it was reinforcing the stereotypes and suggesting that if you wear make-up and you’re flamboyant you must be gay. And if you’re straight you have to wear a Pretty Green parka and go to football matches. And it leaves so little room for people in-between.”, reageerde Chisholm onlangs in een interview met NME.
Intussen werd de oorspronkelijke naam Happy Meal Ltd afgekort tot het huidige letterwoord om rechtszaken met Mc Donalds te vermijden, en nam frontman Henry Chisholm ‘Spychalski’ aan als artiestenachternaam. Label Sony dat aanvankelijk inpikte op de hype besloot de band te laten vallen na artistieke meningsverschillen. Een eerste album dat in de maak was, werd geannuleerd. Na bijna een jaar zonder nieuwe muziek doofde de hype uit, en eerste ep ‘Hate music last time delete’ mengde postpunk, electronica en trap op een weinig baanbrekende manier. De opvallendste realisatie was dat Soft Cell voor het eerst in zestien jaar muzikaal actief was in de vorm van een remix. Dat is op dit eerste album wel anders.
Op vijftig minuten tijd jaagt HMLTD vijftien nummers door je speakers, die allemaal een heel eigen karakter hebben. Donkere electronica in het titelnummer, surfrock in oudste nummer ‘To the door’, nostalgische synthpop in ‘Mikey’s song’… En elk moment kan er een trapbeat of country-gitaar opduiken. Heel wat nummers werden geschreven voor het succes van Lil Nas X’ ‘Old town road’, dus de innovativiteit mag hier niet onderschat worden. Ondanks die variatie luistert het album vlot weg, met een goeie spanningsopbouw en hier en daar een intermezzo of sample als overgang. Door de veelheid aan stijlwissels, de opgevulde productie en het hoge energieniveau begin je best uitgerust aan een luisterbeurt (zeg gerust luisterervaring).
‘The West is dead’ houdt niet alleen de vinger aan de pols van huidige muzikale trends, qua thematiek worden ook heel wat hete hangijzers aangeraakt. De band ondervond aan den lijve hoe gevoelig sommige thema’s liggen, en in het bijhorende statement geeft Chisholm aan dat toxic masculinity een van de centrale thema’s is. “The album is rife with male insecurity, violence and repression. The corollary of the oppression of women under patriarchy is the repression of the feminine within the male.” Dat wordt halverwege het album uitgediept in tweeluik ‘Joanna’ / ‘Where’s Joanna?’, met Joanna als metafoor voor de vrouwelijke kantjes van de frontman.
“Through a mixture of subversion and mimesis, our unending aim is to critique this monolithic masculinity, be it through hyperbolising and parodying masculinity in its most extreme form, as in our videos, or through acting out machismo bravado and its twin, vulnerability, in our live shows. Whether the alternative vision that we propose and identify with then falls under a queer umbrella or not is debatable, the meaning of queerness being so in flux, though I don’t think it should nor needs to. Politically and socially, it is clearly allied. But ultimately, we identify as men. And that is largely what this album is about: man. What we don’t identify with, is the toxic, mnoolithic form of masculinity that we have grown up with, that surrounds and polices every corner of our lives. This album is largely about that monolith, and the rife violence which it roots.”
Er zijn dus zeker parallellen te trekken met wat Idles doet, al gebruiken John Talbot en z’n bende de op mannelijke stereotypen gestoelde punk- en hardcore stijlelementen als contrast met hun boodschap. HMLTD klinkt op dat vlak meer ambigue, doordat de typische glamrockklanken op dit album plaatsmaken voor een gelikter en eigentijdser geluid. ‘Nobody stays in love’ had bijvoorbeeld op een recente plaat van Yeasayer kunnen staan, en niet alleen omdat de stem van Chisholm op die van Chris Keating lijkt.
Niet alles op ‘The West is dead’ komt even hard binnen. De teksten zijn soms te moraliserend, en in tegenstelling tot het vier jaar oude ‘Stained’ richten de Britten hun blik te star naar de overkant van de Atlantische oceaan. Kritiek hebben op de Verenigde Staten is nogal gemakzuchtig wanneer er in het eigen land ook voldoende nagels zijn om op te kloppen. Er wordt met concepten en wereldbeelden gegoocheld, maar een echte boodschap of gebalde vuist gaat vaak verloren in deze mengelmoes aan mengelmoes en stijlen. Dat kunnen we vergeven onder de noemer ‘jeugdige overmoed’. HMLTD klinkt in ieder geval nooit saai en bij momenten zelfs opwindend, en bewijst dat volhouden en achter je idealen staan soms beloond wordt. Misschien is dat wel het meest bewonderenswaardige aan dit debuut.
