Beeld je een mistroostige countrybar in, iets voor sluitingstijd. Links loopt er iemand een blauwtje. Rechts stapelt een poef zich op. Ergens anders bralt iemand ‘Great balls of fire’. Al die kleine verhaaltjes worden nauwlettend genoteerd door een slungelige jongeman van om en bij de vijfentwintig. Na sluitingstijd sjokt hij naar huis, om de notities in zijn kamer om te toveren in doorleefde, rafelige liedjes. De volgende avond doet hij dat opnieuw.
Ziedaar hoe wij het maakproces van ‘Manning fireworks’, MJ Lendermans vierde soloplaat, inbeelden. De soon to be slackergod presenteert er zijn meest volgroeide liedjes tot op heden. Ook perfectioneert hij er zijn kenmerkende, gortdroge observaties van alledaagse tristesse. Een voorbeeldje? Neem ‘You don’t know the shape I’m in’, een nummer over een break-up op een wel heel mistroostige plek. “We sat under a half-mast McDonald’s flag / Broken birds tumble fast past my window“, mompelt hij in zijn onvaste tenor. “Draining cum from hotel showers / Hoping for the hours to pass a little faster” uit ‘Joker lips’ is nog zo’n pareltje. Het lijken wel brieven uit een triest stuk niemandsland, geparfumeerd met de geur van verveling en pis. Kortom: de soort die wij maar al te graag onder ons hoofdkussen bewaren.
Ook ‘Rip Torn’ en het titelnummer bevatten tekstflarden om in te kaderen (“You once was a baby, and now a jerk“). Toch raken de kartelige nummers vooral de juiste snaar als de instrumenten overheersen. De in de achtergrond jankende lap steel, die krakkemikkige gitaar, dat rustig drumgeroffel: dit is geen country voor patriotten die hun cowboyboots met speeksel oppoetsen. Wél voor tere zielen die ‘s nachts de slaap niet kunnen vatten omdat ze worden gekweld door alles en niets.
‘Rudolph’ (ja, over het gelijknamige rendier), ‘Wristwatch’ en ‘On my knees’ zijn sterke stukken up-tempo indierock. Die jankende gitaren heeft hij van Neil Young. De laid-back melodieën zijn dan weer helemaal Pavement. Die invloeden zijn het best hoorbaar op instantklassieker ‘She’s leaving you’, het hoogtepunt van de plaat. Een dijk van een riff, om nog maar te zwijgen over het aanstekelijke refrein. Maar er is meer.
Op de achtergrond zingt namelijk Karly Hartzman mee. Lenderman en zij spelen niet alleen samen in Wednesday, maar waren tot voor kort ook het hipste koppel in indierock-land. Tijdens het schrijven van ‘Manning fireworks’ liep hun relatie echter op de klippen. Dat Hartzman meezingt op een nummer over Lendermans rinkelende hartscherven maakt het geheel extra bitterzoet.
Even later gaat het op ‘Bark at the moon’ dan weer doodleuk over tot ‘s avonds laat Guitar Hero spelen. Lenderman lijkt zulke banaliteiten even belangrijk te vinden als kwellende hartzeer en de sleur van de alledag. Maar vooral: op ‘Manning fireworks’ weet hij daar meer dan ooit potige doch authentiek nummers uit te puren. Waar die countrybars allemaal niet goed voor zijn.
MJ Lenderman speelt op 15.11 in de Botanique. Info en tickets vind je hier.