De laatste keer dat we van Jon Hopkins hoorden was in 2021. Toen verliet hij zijn meer tempogeconcentreerde nummers met uitgespreide ambient op ‘Music for psychedelic therapy’. De plaat werd goed onthaald en is karakteristiek album. Dit keer klinkt het enigszins anders op ‘Ritual’. Een eerste blik op het album doet wenkbrauwen fronsen; een clichématige albumcover met een nog clichématigere titel. Worden we getrakteerd op goedkope YouTube-ambient? Brainwave music to study to? Gelukkig sleutelt Hopkins voldoende aan zijn geluid en biedt ons een dikke, immersieve en kwalitatieve counteract op goedkope New Age-muziek.

‘Ritual’ vertelt – zoek het niet te ver – het verhaal van een ritueel. De nummers zijn vernoemd en opgebouwd naar de stadia en ervaringen bij een orthodox ritueel. Hiermee positioneert Hopkins zich anders dan met zijn vorige album. De muziek klink gerichter, is minder vrijblijvend en is gericht naar ‘iets’ daarboven in plaats van ‘iets’ beneden in het zelf. Deze omgekeerde beweging maakt het een mooie aanvulling op Hopkins laatste muzikale verkenningen. Probeer het te zien als een holistisch tweeluik.

Het ritueel is in acht delen opgedeeld. Bij ‘Altar’ krijgen we de vraag om aan te sluiten bij de procedure. Een mooi dik geluid om op te starten. De subtiele opbouw begint bij het opvolgende ‘Palace/illusion’. Het album krijgt meer focus en bouwt stilaan aan een tempo als houvast doorheen de luisterbeurt. De laatste twee minuten zijn subliem en bieden hersenkietelende bleeps. De intensiteit neemt geleidelijk aan toe bij ‘Transcend/lament’. Hier laat ‘Ritual’ zich duidelijk heroïscher, geconcentreerder en euforischer horen. Omhoog en niet omlaag.

Het vierde deel, ‘The veil’, duwt de muziek nog hoger. Al lijkt hier het karakter van de blijvende opbouw ook een aantal zwaktes bloot te leggen. Niet elk deel laat namelijk evenveel uniciteit horen. Elk nummer lijkt de prelude van de volgende waardoor ze niet altijd een stand-alone waarde krijgen. Hoewel dit binnen het concept van het album natuurlijk de bedoeling is, missen we toch meer handvaten en karakter. ‘Evocation’ maakt dit gedeeltelijk goed. Zoals de titel van het nummer aangeeft is dit echt de ontlokking van de entiteit waar het ritueel voor opgezet is. Nog niet helemaal representeerbaar voelen we toch iets een entree maken.

‘Solar goddess return’ is het moment van aankomst, of eerder: terugkomst. Hopkins geeft ons een album dat bedoelt is om niet alleen in één keer te luisteren. Ook om dit herhalend te doen. Het ritueel krijgt focus. Er is een gerichtheid die iets hoorbaar en zichtbaar wil maken. De eerste paar luisterbeurten is dit het spannendste moment. Al snel blijkt echter dat Hopkins eigenlijk zijn muziek nogal oudbakken serveert. Het klinkt aanvankelijk episch, maar ook best kitscherig en iets voor in een Nolan-film.

Zijn meditatieve en spirituele attitude bepaalt steeds meer de koers van zijn muziek. De ritueelmeester laat toch de kwaliteit van zijn muziek horen halverwege dit toppunt. Een uitstralende en warme synth saampjes met wat extatisch gezang halverwege dit nummer zijn daar duidelijke indicaties van. Toch blijft er in de achterkamer een beestje kriebelen dat zegt dat de intrede van de hymne toch eerder melig en platgereden aanvoelt.

Het houvast-tempo verdampt bij het voorlaatste deel: ‘Dissolution’. Is dit waar Hopkins eigenlijk beter in is? Uitgestrektheid en kalmte lijken, zeker na ‘Music for psychdelic therapy’, meer zijn forte. ‘Ritual’ legt zich neer bij ‘Nothing is lost’, samen met de kat in de schoot. Stilte komt geleidelijk aan het nummer vergezellen, en op het einde wordt de luisteraar vergezeld door een spinnende kat. Dit mooie einde zal nog uitnodigen tot een paar luisterbeurten. Echt levensveranderend is dit beladen (met spiritualiteit? met clichés? met volheid?) album dan weer niet.