Na de complexloze indie-hitjes van debuut ‘Zaba’ gooit de Britse band Glass Animals het over een lichtjes andere boeg met het nieuwe ‘How to be a human being’. Opdat we elkaar goed zouden begrijpen: aan hun kenmerkende geluid hebben de Britten weinig gesleuteld. De willekeurige geluidseffectjes en catchy gitaren en synths vormen nog steeds de dansbare basis van hun nummers, al zijn ze hier en daar wat soberder. De grootste verandering schuilt in de conceptuele gelaagdheid die de groep deze plaat heeft willen meegeven: HTBAHB is het gevolg van een reeks van verhalen die zanger Dave Bayley van allerhande mensen- van taxichauffeurs tot vrienden – ontfutselde in de de nasleep van het debuutalbum. Hij probeerde zo een naslagwerk te vormen van de mens in al zijn bizarre en ontroerende facetten.
Dat het complexloze er af is, kan je van meet af aan merken. “Daddy was dumb, said that I’d be something special”: qua sfeerscheppende binnenkomer kan dat tellen. Na openingsnummer ‘Life itself’ volgen ‘Youth’ en ‘Season 3 episode 2’, drie nummers die voor de release van het album als single werden uitgebracht. De tweede is eigenlijk Glass Animals op z’n best: een aanstekelijk, licht-tropisch nummer dat je doet stuiteren en waar desondanks een immense triestheid van uitgaat. Een verhaal van een moeder die haar kind moet loslaten, vanuit haar standpunt verteld. Als we kritiek zouden mogen leveren op de tracklist: eigenlijk zou dit nummer ergens tegen het einde van het album aan moeten staan. Als apotheose had het ongetwijfeld goed kunnen werken.
Het album stopt natuurlijk niet na nummer twee. Er valt nog veel leuks te ontdekken op HTBAHB. Het moet wel gezegd: Glass Animals verliest zich bij momenten in (onbedoelde) kitscherigheid. Die kitsch hoeft, net als alle andere kitsch, gelukkig niet per se afgeschreven te worden. Kitsch is vaak juist ontzettend leuk. Een zinnetje als “pineapples are in my head”, dat de hook vorm van ‘Pork soda’ – misschien wel het dieptepunt van de plaat – is er echter wel een tikkeltje over. Je vraagt je inmiddels misschien af of dit album je tijd en aandacht wel verdient, met metaforen die aan de H&M-collectie voor 13-jarigen doen denken. Dat is ergens net de kracht van HTBAHB: het koppelt het puberale aan het existentiële (al blijft dat wel een heel groot woord) op een aanstekelijke manier.
Het is een ietwat gewaagde vergelijking, maar ergens doet het album ook aan Sufjan Stevens’ meesterwerk ‘Carrie & Lowell’ denken. De raakpunten zijn schaars, en uiteraard is er een immens verschil in geluid en gelaagdheid. Daarnaast bezitten de teksten van Bayley in de verste verte niet de poëtische kwaliteiten die inherent zijn aan die van Sufjan, maar toch is het interessant om deze vergelijking even te volgen. Het is waarschijnlijk allemaal heel gevoelsmatig, maar het is vooral dat melancholisch randje op dit album die aan Stevens doet denken. Ook enkele verhaallijnen overlappen: zo is er het troebel, afwezig moederfiguur (‘Youth’) en het escapisme in seks & drugs (‘Cane shuga’, ‘Agnes’).
Vooral dat laatste nummer is de moeite waard om dieper op in te gaan met Sufjan Stevens in het achterhoofd. Dave heeft meermaals verklaard dat ‘Agnes’ het meest trieste lied is dat hij ooit schreef en daar kan alleen maar mee ingestemd worden. Die “You’re gone but you’re on my mind /I’m lost but I don’t know why” op het einde – heel simpel, en juist daarom zo ontwapenend oprecht; een tactiek die Glass Animals wel vaker lijkt te hanteren. Een lied over hulpeloos moeten toekijken terwijl een geliefde zich toetakelt – heel erg Sufjan-achtig.
‘How to be a human being’ is geen meesterwerk. De nummers zijn niet allemaal even goed en bij momenten ronduit irritant. Desalniettemin is het een boeiend project dat van een grote hoeveelheid creativiteit getuigt. Hoe de groep erin slaagt om de Grote Thema’s in de lijn van teleurstelling, growing pains, verlies, liefde en nostalgie met elkaar te verweven op een ogenschijnlijk simpel en licht indieplaatje is zonder meer indrukwekkend. Er is veel waar je Glass Animals van kan beschuldigen: een gebrek aan maturiteit, bijvoorbeeld, of dat ze té hard proberen om zichzelf een artistiek imago aan te smeren met hun pastel kleurenpalet. Dat zijn allemaal echter geen onoverkomelijke euvels. Het is niet bepaald intellectueel of spitsvondig, maar daar zijn de Britten hier ook niet voor. Ze zijn hier – zo lijkt het toch – om aanstekelijke nummers af te leveren en het is leuk dat het nieuwe album van verse ambitie blaakt. Je voelt aan alles dat ze aan het groeien zijn, en deze worp is daarin een hele fijne stap. Iets waar we ons gelukkig om mogen prijzen.
Glass Animals website
Album verdeeld door Caroline
Op 3 november spelen Glass Animals in de Botanique (info & tickets).
