Ondanks dat ze met lege handen naar huis gingen na de Grammy’s, toont de nominatie voor ‘Best rock album’ nogmaals aan hoe groot de Ierse band Fontaines D.C. geworden is op korte tijd. En dat is geheel terecht, want zowel ‘Dogrel’ (2019) als ‘A hero’s death’ (2020) zijn uitstekende gitaarplaten die het ver wisten te schoppen in onze eindejaarslijsten. De nieuwste, ‘Skinty fia’ (wat zich vertaalt naar een oud-Ierse vloekterm), is hun derde worp in vier jaar tijd, en voorlopig is er nog geen daling in kwaliteit waar te nemen.

Opener ‘In ár gCroíthe go deo’ klinkt pastoraler dan we van Fontaines gewend zijn. Een stuwende baslijn, haast koor-achtige samenzang, wat elektronische spielerei op de achtergrond, en uiteraard de charismatische frontman Grian Chatten die z’n poëtische teksten declameert. Wanneer halverwege de drums invallen en uiteindelijk de gitaren, is het duidelijk dat Fontaines het deze keer wat grootser aanpakt.

Het door gitarist Carlos O’Connell geschreven ‘Big shot’ gaat op een trager tempo verder en handelt tekstueel over de innerlijke strijd van de gitarist met z’n ego. Ondanks het lager aantal beats per minuut, wordt er aan intensiteit niets ingeboet. Hetzelfde geldt voor ‘How cold love is’ en ‘Bloomsday’ – wat eveneens donkere, slepende rocktracks zijn met breed uitwaaierende gitaren en een grommende baslijn.

Twee dingen vallen op bij het beluisteren. Eén:  Grian Chatten is een beduidend betere zanger geworden. Twee: de kristallen productie van dit album. Werkelijk elk instrument bevat zoveel meer diepgang dan op de vorige platen. De keuze om de nummers in te blikken in een grotere studio – onder het toeziend oog van Speedy Wunderground-baas Dan Carey – heeft de band dus absoluut geen windeieren gelegd.

Het leven in Londen is niet altijd rozengeur en maneschijn, zeker niet wanneer je een Ier bent. Het is een thema dat meerdere malen wordt aangesneden op ‘Skinty fia’, onder meer op ‘Bloomsday’ en de goedgekozen single ‘Jackie down the line’. ‘Jackie’ is dankzij de toevoeging van een Johnny Marr-achtige akoestische gitaar en een sterk refrein misschien wel de meest hitgevoelige song die de band totnogtoe schreef.

Met ‘The couple across the way’ slaagt Fontaines vervolgens een gedurfde weg in. Begeleid door enkel een accordeon, reflecteert Chatten op andermans liefdesleven, maar ook op dat van zichzelf. En ook in de door industrial beïnvloede titeltrack vindt een haast even drastische verandering in sound plaats. Beide nummers zorgen voor een gepaste afwisseling tussen al dat gitaargeweld. Rockbands die dit soort risico’s durven nemen en ermee wegkomen, dat kunnen we alleen maar toejuichen.

‘Skinty fia’ herbergt een waaier aan invloeden. Of het nu The Cure, Nine Inch Nails of My Bloody Valentine is – de band geeft er dankzij Grian Chattens voordracht een altijd een eigen twist aan. Zo ook in de twee laatste, lugubere nummers. ‘I love you’ is een kolossale, politiek geladen track waarin Chatten op indrukwekkende wijze tekeer gaat. In ‘Nabokov’ wordt tenslotte een imposante muur van gitaren opgetrokken. De mantra “Daze ya, phase ya, happy days” die bassist Conor Deegan III herhaalt, gaat nog dagenlang in je hoofd rondspoken.

De set aan songs die Fontaines D.C. hier presenteert is enerzijds festival-materiaal, maar anderzijds ook uiterst geschikt voor de hoofdtelefoon. Dat is niet elke rockband gegeven deze dagen. Als ‘A hero’s death’ al een voorteken was dat we hier niet met een one trick pony te maken hebben, dan is ‘Skinty fia’ de bevestiging dat de band blijft evolueren.

Fontaines D.C. speelt 10 juni op Best Kept Secret en 30 juni op Rock Werchter.