De carrière van rapper Blaine Johnson, alias Cadet, begon pas in 2016 toen hij de ep ‘The commitment’, en het jaar erop de sequel ‘The commitment 2’, uitbracht. Het beloftevolle grimetalent kreeg veel lof en er leek een succesvolle loopbaan weggelegd voor de jonge Londenaar. Tot een volwaardig debuutalbum zou het echter nooit komen. Op 9 februari 2019 waren Cadet en drie vrienden op weg naar Staffordshire toen hun taxi aan volle snelheid op een tegenligger knalde in Betley. Johnson was op slag dood en de andere betrokkenen werden naar het ziekenhuis gebracht. De taxibestuurder bleek later onder invloed van alcohol geweest te zijn. Iets meer dan een jaar na zijn dood verzamelde Cadets neef Casyo Johnson zijn onuitgebracht materiaal, wat resulteerde in ‘The rated legend’. Alle gastartiesten en producers hebben gratis bijgedragen aan het album.

Opener ‘Take the wheel’ is meteen een hoogtepunt. De track staat open voor interpretatie maar het lijkt over een veteraan te gaan, die reflecteert over zijn omgeving naar het einde van zijn leven toe. “You spent your whole life in the field / And now you can’t tell the fake from the real / You ain’t never had no one take the wheel / It’s time that you let someone take the wheel”: de tekst is misschien wat griezelig dubbelzinnig als je weet hoe Cadet aan zijn einde kwam, maar in zijn context is het een prachtig nummer. De nujabes-achtige pianobeat contrasteert op illustere wijze met de diepe grime-stem van Cadet. Hetzelfde type beat komt terug in ‘Support me’, maar is een iets ruiger en tegelijk zachtaardige song. “Support me / And when I’m weak, man need your hand / Be Wendy for your Peter Pan”: Cadet was niet schuw om zijn zwaktes te tonen en dit soort nummers tillen het album naar een hoger emotioneel niveau.

Johnson toont zijn veelzijdigheid in ‘Still’, zomerse, contemporaine hiphop met genoeg “brrrs” en “skrrrts” om zich als grimeartiest toch te kunnen meten met de populaire Soundcloud-rappers. Op deze track maakt ook de Jamaicaans-Britse rapper Wretch 32 zijn opwachting en die lijkt een gesprek te voeren met de overleden rapper: “Man, didn’t know where to start / This is hard, this done hit my heart / Tore my shit apart / When we bark, we’re supposed to spark”. Het album is een showcase van Johnsons talent, maar tegelijk een soort rouwproces waar de gastartiesten zijn dood betreuren en hem toejuichen. Zoals in ‘Gimme space’ met Chip: “Uh, I’m just two steppin’ (Yeah) / Hope Cadet got a big batty girl in heaven”. Het is een bombastisch rapnummer waarin Cadet zich van zijn meest opschepperige kant laat zien. Niet dat het ons stoort – op een album waar de onderwerpen onderling genoeg verschillen, is het zelfs verfrissend.

Een ander artistiek en muzikaal hoogtepunt is ‘Gang gang’, dat zich zonder moeite zou kunnen wurmen tussen de beste grimenummers aller tijden. Vanuit het perspectief van een Britse politieagent bespreekt Johnson het racisme ten opzichte van zwarte Londenaars en bewijst dat police brutality geen uitsluitend Amerikaans fenomeen is. “So, pussy-hole, let me tell you suttin’ / I can violate you for fucking nothing / And get away with it, ’cause we’re the judges / Stop saying, “Gang”, we’re the only gang in London, pussy”: veel hardere en meer ongecensureerde kritiek op de coppers ga je moeilijk vinden. Het doet een beetje denken aan ‘I’m not racist’ van Joyner Lucas. De mix van de ongezouten doch intelligente rijmschema’s met de harde, vranke grimebeat zorgt ervoor dat ‘Gang gang’ op weg is om een historisch en invloedrijk stukje maatschappijkritiek te worden voor bepaalde Londense middens. Het is een magnifieke fuck you van Cadet naar Scotland Yard vanuit het graf.

Net wanneer je vol zit met woede en klaar bent om je beklag te doen bij het hoofdkwartier van de Londense politie, wordt ‘Gang gang’ gevolgd door het rustige ‘Speechless’, een r&b-achtig liefdesnummer waarmee Johnson even de gemoederen tempert. Op de achtergrond hoor je “And you’ll be, in a world of pure infatuation / And you’ll see, when you’re with me”, een grappige en semi-erotische parodie op ‘Pure imagination’ van Gene Wilder, uit Willy Wonka & the Chocolate Factory. En net als de stemming een rustig, zweverig punt bereikt heeft, is het daarna tijd voor tranen. ‘The convo’ is een interlude waarin dichteres Telixia Inico haar vaarwel zegt aan Cadet. “I love you so much, king / The day we buried you, I felt my heart sink / Just know that you were and I truly loved”. Als buitenstaander voel je tijdens dit stuk het gemis en word je, met zin of tegenzin, recht het rouwproces ingesleurd. Het gemeenschapsgevoel en de liefde voor de overleden rapper mag niet onderschat worden.

‘The rated legend’ is zowel een emotionele rollercoaster als een muzikaal stevig album. Cadet is tekstueel breedvoerig en tackelt een interessante reeks aan onderwerpen in verschillende stijlen. Het is in de eerste plaats een grimealbum, maar er is tegelijk ook ruimte voor r&b en hedendaagse Soundcloud-rap. Deze plaat is een mooie showcase van een ambitieuze rapper die veel te vroeg heengegaan is. ‘Take the wheel’ en ‘Gang gang’ zijn nummers die stevig op zich staan en een mooie voorbode hadden kunnen zijn voor de toekomst. Met ‘The rated legend’ heeft Cadet een debuut en afsluiter gekregen die hem vereeuwigd zou moeten zien in de grime-hall of fame. Rust in vrede, Blaine Cameron Johnson.