Een korte voorstelling hoeft niet. Beyoncé, Queen B voor de vrienden, is intussen meer icoon dan muziekartieste. Dat zet ze nog eens losjes in de verf met haar nieuwe visual album ‘Black is king’. Wie het album wil horen hoeft slechts een streamingapp naar keuze te openen, want simultaan met haar visual album dropte ze ‘The lion king: the gift’, waar grosso modo alle muziek uit de film kan gevonden worden. Je treft er zelfs enkele extra’s op aan (op de deluxe editie tenminste). De gemakkelijke optie had dus geweest om gewoon de muziek op te zetten en dit strikt als een album te beschouwen. Het loont echter de moeite om ‘Black is king’ te bekijken, al was het maar omdat er duidelijk zo veel geld tegenaan gesmeten is dat dit quasi onmogelijk een onaangename kijkervaring kan zijn.

Bijgevolg maakt de film een integraal onderdeel uit van deze review. Een klein beetje achtergrond is bijgevolg misschien wel op zijn plaats. In het visuele deel van haar roll out hield het muzikale gedeelte van ‘Black is king’ een stuk meer steek. Op het album zelf komt het verhaal minder goed naar voor dan met de beelden erbij. Dat komt vooral doordat in de film ieder nummer voorafgegaan wordt door een stuk tekst, skits die op het album ontbreken. En dat is net de lijm die de muziek een stuk beter bij elkaar houdt. Opvallend is dat de film opgehangen wordt aan het verhaal Simba, de leeuwenkoning. Blijkbaar is Beyoncé haar rol in de remake van ‘The lion king’ nog niet vergeten. We worden getrakteerd op letterlijke lijnen uit de film, van de ontmoeting tussen Simba, Pumbaa en Timon tot de scene waarin de sterren veranderen in het gezicht van zijn Simba’s vader Mufasa enzovoort. Desondanks zien we geen enkele leeuw in de film. Het volk: dat is de leeuw. Die link wordt continu gemaakt.

De thematiek van de film bestaat hoofdzakelijk uit twee grote componenten. Enerzijds de strijd voor gelijkheid tussen man en vrouw, anderzijds het belang van de ‘black community’. Die twee komen samen in een Afrikaanse (dan wel Afro-Amerikaanse) vrouw, die net als het Afrikaanse continent zelf een hoofdrol speelt in de film. In de hele film is bijna geen enkele witte persoon te zien. Voor de muziek werkte ze hoofdzakelijk met opkomend talent uit verschillende landen en de beelden laten ons de mooiste hoekjes en kantjes van die plekken zien. Hier en daar doken al kritieken op dat ze de cultuur te clichématig voorstelde, maar wat had je gedacht van een megaproductie waarin de kledij een mengeling is tussen haute couture en traditionele klederdracht? We hopen alvast dat Beyoncé alle kleren mee naar huis mocht nemen – hoeveel verschillende outfits kun je dragen in een dik uur?

Na de initiële verbazing over al die pracht en praal haalt ‘Find your way back’ je weer bij de les. Hypnotiserende beats begeleiden een pientere tekst waarin Beyoncé de relatie tussen Simba en zijn vader projecteert op zichzelf. Het draagt alleszins een positiever sentiment met zich mee dan ‘Daddy lessons’ vanop haar vorige plaat ‘Lemonade’. Even verderop en na een skit over de slechte leeuw Scar is het tijd voor ‘Don’t jealous me’. In de film neemt Beyoncé ons mee naar een verlaten hangar die een zekere ‘The matrix’ vibe heeft. De spanning stijgt wanneer de hoofdrolspeler van dit segment, een jong kind, binnenstapt en oog in oog komt te staan met Lord Afrixana, een Nigeriaanse artiest die een slang rond zijn schouders gedrapeerd heeft. De spanning wordt gebroken wanneer de muziek begint en de oorwurm “sheep don’t run with lion/snake don’t swim with monkey/I can’t talk for too long/got too much gold to try on” zich nestelt in je brein. Moraal van dit verhaal: can’t hear them haters.

Iets verderop (en na een eerste verschijning van het personage ‘Scar’) komt Kendrick Lamar meerappen in ‘Nile’. Geen nieuw nummer, het kwam een jaar geleden al uit. Wat wel onze aandacht trekt is het feit dat hij als zowat de enige gastartiest geen rolletje heeft in de film. De sterren volgen elkaar vervolgens in sneltempo op. Jay Z komt meteen na Lamar stijlvol de film binnengereden en na een stukje “awimbawee” uit ‘The lion sleeps tonight’ wordt Beyoncé wakker om ‘Mood 4 ever’ in te zetten. Het duurt even tot de track echt op gang komt, maar eens B. de woorden “I know my enemy preys on me, so pray for me” uitspreekt is het feest gestart. Hard gaan we eens Jay Z ontzettend cocky zijn entree maakt De swag druipt van hem en samen zitten zichzelf nog maar eens weg als een echt powerkoppel. Childish Gambino neemt de bridge voor zijn rekening en is blijkbaar en passant vereeuwigd in een schilderij.

Daarna trekken we samen met een jonge gast het nachtleven in met ‘Ja are e’, wat naar het Engels vertaalt leestnals ‘Wise up’. Schreeuwen uit het raam, feesten in de club en dat allemaal op de raps van Burna Boy. Opvallend: op het album komt het voor ‘Nile’, in de film schuift het twee plekjes op, tot na ‘Mood 4 ever’. Tijd dan om Pharell in de strijd te gooien die lijkt te dansen op een podium van blauwe toiletpapierrollen in een woestijn. Spoiler alert: het ziet er verrekt goed uit. Zomers deuntje, dat ‘Water’ en de thematiek is niet te zwaar gezien de vele knipogen naar de ontluikende liefde tussen Nala en Simba. Lupita Nyong’o kaapt dan weer de aandacht weg in ‘Brown skinned girl’. Het toont nog maar eens de weg die Beyoncé afgelegd heeft. Als statement over de zwarte vrouw kan dit nummer wel tellen. En dan te bedenken dat haar vader haar ooit in de markt zette als ‘de lichtgetinte van Destiny’s Child’ om haar meer carrièremogelijkheden te geven. Beyoncé heeft haar identiteit omarmt als niemand anders en belicht en belichaamt haar sterkte als geen ander.

In ‘Keys to the kingdom’ geeft ze de spotlight aan de Nigeriaanse popsterren Tiwa Savage en Mr Eazi om de wijsheid van Mufasa in het rond te strooien. Een stemmig pianootje kondigt kort daarna de komst van ‘Already’ aan, waarin ze wordt bijgestaan door onder meer Major Lazer. Het is hier dat we zien hoe Mozes nu juist te water wordt gelaten (door Beyoncé, natuurlijk, die een traantje moet wegpinken). De song vloeit daarna naadloos over in ‘Otherside’, dat we nog kennen van de film ‘The lion king’ en waarin Beyoncé de kleine spruit weer uit het water vist.

We schakelen een versnelling hoger eens we de aftiteling naderen. Nija en Beyoncé leveren een bijtend refrein af op ‘My power’ en de raps van Tierra Whack zijn scherp en met verve gebracht. Ze verwerkt zelfs verwijzingen naar de ‘Rumble in the jungle’ van Mohammed Ali in. De combinatie van DJ Lag en jazztalent Moses Boyd doet ondertussen wonderen voor de beat. Het is hier dat ze het personage van Scar definitief uit de film jagen voor we naar de afsluiter gaan: ‘Spirit’. Ondertussen al welbekend, daarom niet minder goed. Een knappe versie met een soort van gospelkoor dat doet denken aan haar show op Coachella enkele jaren geleden. Het doet nog een laatste keer het haar op je armen rechtstaan. Daarna komt de aftiteling in beeld en is het gedaan met de pret.

Als muzikaal werk is ‘Black is king’, meer dan ‘The lion king: the gift’ niet haar beste werk. Het is knap, goed, modern, maar mist misschien de diepgang die ‘Lemonade’ en ‘BEYONCE’. Om daarvoor te zorgen zijn de beelden van ‘Black is king’ nodig. De combinatie van beeld en geluid laat het verhaal, met alle verwijzingen naar de iconische leeuwen, volledig tot zijn recht komen. Als audiovisueel kunstwerk is ‘Black is king’ wel verbluffend. De film kan voor haar nalatenschap zijn wat ‘To pimp a butterfly’ is voor Kendrick Lamar. Meer kunst door enorme culturele impact van het werk dan dat het nog echt muziek, dan wel film is. En dat is al een krachttoer op zich.