Het gebeurt niet vaak dat we een plaat negen maand na release alsnog bespreken, maar voor Ansatz Der Maschine maken we graag een uitzondering. “Uitkijken” lijkt dan ook het belangrijkste gevoel dat we met deze plaat zijn gaan associëren: uitgerekend op 14 maart, de dag van het releaseconcert in thuishaven Kortrijk, ging ons land in lockdown. De bijhorende ambitieuze surroundsound-concertervaring, met speakers tot achter het publiek, werd voor onbepaalde duur uitgesteld. Pas deze maand, op 17 september, kan de tournee een half jaar later dan gepland aanvangen.
Het is ondertussen iets meer dan tien jaar geleden dat ik Ansatz Der Maschine ontdekte via tweede plaat ‘Painting bad weather on her body’. Het was vooral de beeldspraak van de titel die me aansprak, maar als trouwe Duyster-luisteraar kon ik me wel verliezen in de verknipte ambient en indietronica die aan The Notwist en The Album Leaf deed denken. Opvolger ‘Heat’ voegde stemmen toe aan de geluidsmix, en het daaropvolgende ‘Tattoed body blues’ klonk haast als wereldmuziek in een popjasje. Om maar te zeggen dat de intussen zevenkoppige liveband rond Mathijs Bertel niet de snelste maar wel de meest panoramische route genomen heeft om tot ‘Burial songs’ te komen.
De vijfde plaat van de Kortrijkzaan telt niet toevallig negen nummers. Het album werd immers opgebouwd als een klassiek requiem, de rouwmis uit de katholieke kerk die uit negen vaste onderdelen bestaat. Verwacht je echter niet aan gregoriaanse gezangen: gaststemmen van Amenra-frontman Colin H. Van Eeckhout in ‘Invisible’ en Sophia Ammann (naast Ansatz ook actief bij Little Dots) in ‘Falling down’ houden het (gelukkig) gewoon bij alledaags Engels. Ook Britse ambient-producer Will Samson prijkt op de tracklist bij ‘Untold’, dat qua sfeer dicht aanleunt bij ouder werk van Four Tet (met name ‘There is love in you’).
Naast geluidskunstenaar is spilfiguur Bertel ook geluidstechnicus: alle bliepjes en gekraak klinken dus heerlijk knisperend, aangevuld met subtiele strijkers en synths. Na Belgische ambient-collega Illuminine trok ook Bertel voor de opnames naar IJsland naar de Greenhouse Studios van Valgeir Sigurdsson, die naast samenwerkingen met onder meer Sigur Rós, Björk en CocoRosie ook met orkesten en ensembles werkte. En dat laatste hoor je op de meer akoestische nummers, zoals opener ‘Igarka’ en afsluiter ‘Eagle’.
‘Burial songs’ is niet zo grimmig of duister als de titel doet vermoeden, al sluipt er zelfs in een uptempo nummer als ‘Blush’ wat tristesse door mistroostige blazers en electronica. Het getuigd echter van ervaring en klasse om introspectieve genres en klanken zo toegankelijk te doen klinken als Ansatz Der Maschine hier een album lang doet. Wedden dat de liveshows het lange wachten alsnog meer dan waard maken?
Ansatz Der Maschine speelt binnenkort in Kortrijk (17.09, Schouwburg), Brugge (02.10, Cultuurcentrum), Strombeek-Bever (03.10, Cultuurcentrum) Gent (04.10, Handelsbeurs), Mechelen (08.10, Cultuurcentrum), een uitverkochte show in N9 Eeklo op 14.10, Hamont-Achel (23.10, De Posthoorn) en Leuven (29.10, Het Depot).
