Op muzikaal vlak is Pearl Jam – samen met Nirvana – de referentie als je de trefwoorden ‘gitaren’ en ‘jaren 90’ in één zin gebruikt. De mannen uit Seatle zijn de laatste van ‘de grote vier’ uit de grungescéne. Al dertig jaar lang laten Eddie Vedder en de zijne hun gitaren knallen, en dat levert een indrukwekkende back catalogue op met onder meer iconische albums als ‘Ten’ of ‘Vitalogy’. Hoewel niet alle albums hetzelfde niveau halen, staan er meestal toch beklijvende singles op – denk ‘Sirens’ op vorige plaat ‘Lightning bolt’.
Voor elfde plaat ‘Gigaton’ was ‘Dance of the clairvoyants’ het eerste voorsmaakje. Die single klinkt ondanks de aanwezige riffs misschien te poppy voor veel fans van het eerste uur, mede door de prominente aanwezigheid van synthesizers. Het lijkt soms alsof frontman Eddie Vedder zich moet haasten om zijn teksten te zingen voordat de gitaren weer willen invallen.
Muzikale toppers op deze plaat zijn ‘Quick escape’ en ‘Superblood wolfmoon’. Dat eerste is het meest intense nummer van de plaat, waarop de band klinkt als een jong racepaard dat klaar is om de wedstrijd van z’n leven te rennen. ‘Superblood wolfmoon’ lijkt dan weer gemaakt voor warme zomers en festivalpodia. De rauwe stem van Vedder wordt perfect ondersteund door de stevige gitaarrifs van Mike McReady en Stone Gossard. Je ziet iedereen al springen op de wei van Werchter als Vedder tot in de nok van het podium klimt. Gossard rekt het nummer tien minuten lang met een stevige gitaarsolo, alsof de nineties nooit geëindigd zijn.
‘Gigaton’ is met 57 minuten het langste album in de discografie, en bevat zowel muzikaal als inhoudelijk veel om te ontdekken. Het is een politiek beladen plaat geworden – zelfs rustige akoestische afsluiter ‘River cross’ bevat de zin “The government drives all discontent”. Het lijkt wel alsof Vedder zeven jaar lang zijn frustraties heeft opgespaard om nu een vuist te maken tegen twee van zijn stokpaardjes, Trump en de klimaatopwarming. Die afbrokkelende ijskap staat niet toevallig op de albumhoes.
Natuurlijk komt ‘Gigaton’ niet in de buurt van debuut ‘Ten’, al zijn er wel flarden die een verdienstelijke poging doen. Dat is na dertig jaar een prestatie.