Night Air tast de grenzen af van hedendaagse performance in Kortrijk

door Jonas Vandenabeele

Het weekend van 15 maart was je in Kortrijk aan het juiste adres voor cultuur met een grote K. Naast het woordkunstenfestival Memento was er ook het tweede weekend van Festival Kortrijk. Night Air is het experimentele broertje van Festival Kortrijk. Night Air kleurt vrolijk buiten de lijntjes van conventies en veronderstellingen over wat muziek hoort te zijn. Vergelijk het met figuratieve en abstracte beeldende kunst waarbij popmuziek in de allerbreedste zin van het woord het eerste is, en Night Air het tweede. Dit jaar lag de focus op “alternatieve performancevormen binnen de hedendaagse en experimentele muziekscene.” 

De nacht was nog niet gevallen of we zaten klaar voor Raphael Malfliet en Maarten Buyl die hun geluidsperformance ‘TAL’ brachten. Net als twee 9-to-5-job bureauwerkers zat het tweetal achter hun laptop te ‘tokkelen’ met hun rug naar het publiek. Door middel van veldopnames uit de natuur uit het Zwitserse Valle Onsernone schiep het duo muzikale orde uit chaos. De huilende wind en klaterende regen klonken als gehijg en gezucht, terwijl het geklop van de rommelende donder luider en luider weerklonk tot een climax. Je hoorde de Zwitserse vallei zowaar op indrukwekkende manier tot leven komen door Malfliet en Buyl.

Vera Mantero & Susana Santos Silva is de samenwerking tussen trompettiste Santos Silva en choreografe Mantero. Samen brachten ze een abstracte performance waarbij dans en trompetgeschal elkaar ontmoetten. De trompet fungeerde als het verlengde van Santos Silvas ademhaling. Het geheel voelde als een muzikale mijmering die versterkt werd door de prachtige projectie op de achtergrond, ze leken uit de natuur geplukt maar waren tegelijkertijd abstract.

Merope & Toma Gouband transporteerden de luisteraars in De Kreun naar een betoverend oord. Kanklės-speelster (een Litouws tokkelinstrument) Indrė Jurgelevičiūtė en gitarist Bert Cools werden bijgestaan door percussionist Toma Gouband. Die laatste gebruikte niet-conventionele items zoals takken met en zonder bladeren, stenen en gedroogde peulschillen om een uniek geluid neer te poten dat fantastisch matchte met zijn twee medemuzikanten. Want waarom een (veld)opname gebruiken als je het live kan doen? De sfeerschepping van de in Balkan-folk gewortelde composities was voortreffelijk, en de hedendaagse toets van elektronica maakte het geheel af. 

Het Trio Abstrakt bestaat uit Marlies Debacker, Alexandre Silva en Salim(a) Javaid. De minimalistische en experimentele stukken die ze brachten van onder andere Marco Momi en Haukur Þór Harðarson, werden op maat van het ensemble geschreven. Het maximale werd uit de instrumenten gehaald door bijvoorbeeld de snaren van de vleugelpiano rechtstreeks te manipuleren, papier te verfrommelen en op de rug van de hand te slaan. De voorstelling klonk minimalistisch en gedeconstrueerd. Muziek die ver weg blijft van hokjes.

Trio Abstrakt

Fred Frith & Susana Santos Silva improviseerden erop los met respectievelijk gitaar en trompet. Hun geluid klonk complexloos compromisloos. De elektrische gitaar van de Frith werd bewerkt met een borstel, door een schaal er bovenop te leggen en er op te slaan en door ‘gewoon’ te tokkelen. De performance voelt als een gesprek tussen twee instrumenten in een vreemde taal, waar je aandachtig en gebiologeerd naar bleef kijken. Frith etaleerde ook zijn indrukwekkende stem waarmee hij mooie sprongen van hoog naar laag maakte.

Isabelle Lewis

Afsluiter van de avond Isabelle Lewis stond geprogrammeerd in de Kreun. Het is de samenwerking tussen theaterregisseur Benjamin Abel Meirhaeghe met IJslandse producer/componist Valgeir Sigurðsson (Bedroom Community) en Belgische violiste Elisabeth Klinck. Het drietal werd samengebracht door B-Classic en besloot samen een album te maken getiteld ‘Greetings’. Op de zachte momenten klonk het trio intiem en gedetailleerd, op de uitbarstingen klonk het groots en filmisch. Tijdens ‘Mother’ zagen we wat muziek kan doen: verbinden. De zoon en moeder naast me in het publiek beleefden een teder en liefdevol moment. Tijdens de encore trakteerde Isabelle Lewis het publiek op een improvisatieronde waarbij Benjamin in het publiek kwam te staan, voor nog een extra moment van verbintenis en warmte. We zagen drie straffe muzikanten, die elkaar duidelijk versterken.

De sonische avonturier had weer een vette kluif aan Night Air. Wie uit zijn muzikale comfortzone wil treden was hier aan het juiste adres. Oren en ogen open en alles laten binnenkomen was opnieuw de boodschap in Muziekcentrum Track en De Kreun.