Header image

Adrianne Lenker haalt tederheid uit haar angsten

door Yannick Verhasselt

Er klikte iets in 2019 toen Big Thief-boegbeeld Adrianne Lenker bij het begin van dat jaar het uitzonderlijke ‘U.F.O.F.’ uitbracht. De single, niet het album. Het liet het eerste dominoblokje vallen van een carrière waar Lenker waarschijnlijk zélf nooit had van durven dromen. Lenker leerde gitaar spelen op haar zesde, en puurde heel haar jeugd haar ziel uit in schrijfsels en poëzie. Tegenwoordig legt ze pleisters op wondes in met het jaar groter wordende concertzalen. Met haar innemende stem blijft ze zieltjes doorboren.

Ten midden van de coronapandemie in 2020 bracht ze soloplaat ‘Songs & instrumentals‘ uit, een album dat ze schreef in een afgelegen cabin ergens in het westen van Massachusetts. Op het album reduceerde ze haar muziek tot een akoestische gitaar en stem met minimale overdubs, allemaal rechtstreeks op tape opgenomen. Het valt bij Lenker vaak moeilijk vast te stellen wanneer ze haar songs precies schrijft. Ze schrijft namelijk constant. Zo bekent ze op ‘Dragon new warm mountain I believe in you‘ dat ze reeds 12.000 lijnen poëzie schreef. Al werd ‘songs’ dus wél in een vacuüm opgenomen. Net als ‘Bright future’.

A real house

In de herfst van 2022 leken de sterren even op één lijn te staan. Lenker vond de tijd om samen met boezemvrienden multi-instrumentalist Mat Davidson, neo-soulsinger-songwriter Nick Hakim en componiste en violiste Josefin Runsteen muziek te maken. In tegenstelling tot ‘songs’ liet ze deze externe invloed wél toe. Ze nodigde hen uit in Double Infinity, een opnamestudio gelegen in de bossen ergens in New England, zonder al te veel instructies op voorhand te hebben gegeven. “I also chose these people because I wanted to just let ‘em fly. I didn’t direct them at all, really.”, vertelt ze in een interview. Zo werden jam- dan wel schrijfsessies afgewisseld met bijvoorbeeld boswandelingen en kampvuurmomenten.

Quiet can also be powerful and intense — when I’m just sitting and playing, I like that feeling of not having to push at all. And I really wanted to push into the naturalness of not pushing.

Het viertal kreeg overigens het advies van co-producer Phil Weinrobe om takes niét te onderbreken. ‘Real house’, de opener van het album, was op die manier bijna niet verschenen. Het viertal had elk op zichzelf een prachtig stukje muziek uitgewerkt; Hakim op piano en Lenker op gitaar. Waarna alles uiteindelijk mooi samengebracht werd en Lenker er teksten over goot. In het nummer haalt ze verschillende kleine puzzelstukjes uit haar vertroebelde jeugd op.

Lenker, dochter van een koppel dat vrij nomadisch leefde, heeft lang nooit écht een thuis gehad. De verhuizing naar het eerste echte huis van het gezin in Minnesota vormt daarbij een core memory voor Lenker. De emotionele impact ligt echter aan het einde van het nummer waarbij Lenker beschrijft hoe ze haar moeder voor de eerste keer zag wenen toen hun hond stierf. ‘Sadness is a gift’ en ‘ruined’ gaan dan weer over een stukgelopen relatie. Je zou kunnen denken dat de keuze voor de titel van ‘Bright future’ bitterzoet is, maar dat is niet zo.

Ondanks de zwaarmoedigheid die in de teksten bij momenten durft heersen, schuilt er eveneens iets vredigs in de kalme manier waarop Lenker haar songs brengt. Er schuilt een bepaald gevoel van acceptatie in ‘Bright future’. Een vastberaden engagement om verbonden te blijven met andere mensen, in plaats van in isolatie weg te drijven. En dus haar buddies in haar leefwereld toe te laten. Via haar therapeut leerde ze haar angsten toe te laten. “You wouldn’t feel it if you didn’t have this immense care — and so you can see your own love through the lens of the sadness, which is a beautiful thing.

 

Uitgeblust

De meer relaxte aanpak voor het album kwam er mede doordat ze net na het uitbreken van de coronapandemie werd gehospitaliseerd. Uitgeblust. De mentale crash was een keerpunt voor Lenker. ‘Songs’, opgenomen rond die tijd, blijkt daarom zo neerslachtig. Zowel voor zichzelf als voor de wereld die toen tot een stilstand kwam. “You know, we were pulled out of our tour very abruptly, and I went straight there and it was such a jarring switch from all these city centers around Europe, going straight to the woods.“, vertelt ze in een ander interview.

Als songwriter puurt ze haar angsten, onzekerheden en haar vertroebelde jeugd al jaren in songs. Wanneer je op automatische piloot show na show, je ziel blootlegt dan eist dat na verloop van tijd z’n tol. Het leek onmogelijk om die pijnen te verwerken op een steeds voortbewegende tourbus. Sindsdien probeert ze om die ingebakken manier van overleven, een overblijfsel uit haar jeugd, te laten varen. “I used to play shows for a bag of coffee beans, when I was a teenager,” vertelt ze in een interview. “It felt weird to not be afraid that it could all collapse, or something. But I feel like I’ve gotten better at just trusting that it’ll all be OK.“. Het helpt haar wanneer ze beseft dat fans samen komen voor muziek, alsof het één groot kampvuur is. En dat, ook al speelt ze op dat moment gitaar of zingt ze, ze mee deel is van dat moment.

De lossere manier van opnemen, de camaraderie en de setting zorgden mee voor het vormen van het album. Zo verschijnt Big Thief-stapleVampire empire‘ ook op het album. Het is niet de eerste keer dat Lenker uit haar discografie tapt en er een andere draai aan geeft. ‘Terminal paradise’, de opener van haar eerste solo-lp ‘Abysskiss‘, werd herwerkt op ‘U.F.O.F.‘. Waar Lenker in het origineel haar frustratie en woede uit, huist op ‘Bright future’ een gestripte, robuustere versie. Alsof het nummer nog beter past op deze elpee.

 

Liefde

Gebruikmakend van analoge opnames, knort en hist de plaat in al z’n imperfecties. Het genoodle aan een gitaar, het gewip van een stoel die je hoort kraken, gedimd gelach ver in de achtergrond of de nét iets zachter klinkende pianoklanken die ‘ruined’ bijvoorbeeld inzetten. De stripped-back instrumentatie zorgt ervoor dat kleine details worden uitvergroot. ‘Bright future’ heeft een warme, bijna huiselijke charme in zich.

De inspiratie achter de naam voor de plaat komt van een nummer dat de cut niet heeft gehaald. “We have a lot of limitations in our language where we associate words with binaries: it’s easy to associate brightness with pure positivity. But light can be blinding – explosions are bright.” Uiteindelijk gaat het album in de eerste plaats over liefde. Romantisch, platonisch, vriendschappelijk.. En ook vrede mee hebben wanneer die eindig is. “You have my heart, and I want it back.“, verklaart ze bijna zelfzeker in ‘Evol’.

Als er één ding zeker is op ‘Bright future’ dan is het dat ondanks de tegenslagen en moeilijkheden Lenker haar kin omhoog houdt. De balans tussen licht en donker is nauwkeurig, intentioneel bijna. De leidende hand stabiel. Wanneer je Lenker volgt in de verwilderde bossen van Massachusetts, zul je niet verloren en al zeker niet alleen lopen.

 

Adrianne Lenker brengt op 22 maart ‘Bright future’ uit via 4AD. Op 3 mei stelt ze het album live voor in Cirque Royal (tickets & info).