2017 is het jaar van de hiphop-dubbelalbums. Begin dit jaar bracht trapicoon Future twee nieuwe werken uit op nog geen week tijd, en ook toen Kendrick Lamar ‘DAMN.’ op de wereld losliet werd er gespeculeerd over een vervolgplaat die enkele dagen later zou uitkomen, al bleken dat uiteindelijk wilde wensen van overenthousiaste fans te zijn. Het experimentele duo Shabazz Palaces heeft daarentegen wel twee nieuwe albums tegelijk uitgebracht: ‘Quazarz: born on a gangster star’ en ‘Quazarz vs the jealous machines’. Het tweeluik vertelt het verhaal van Quazarz, een wezen dat van ergens ver weg een bezoekje komt brengen aan “Amurderca” en verschillende kritische observaties maakt over de maatschappij en de huidige staat van het hiphopgenre.
‘Quazarz: born on a gangster star’ is wellicht het meest minimalistische werk van Shabbaz Palaces tot nu toe. De teksten geven veel commentaar op de vervreemding en afstandelijkheid die we ervaren in tijden van sociale media, en de sfeer van de muziek lijkt dit gevoel te simuleren. Openingsnummer ‘Since C.A.Y.A.’ is daar een perfect voorbeeld van: Ishmael Butler balanceert zijn typische, zachte flow over een beat die bestaat uit een hoop abstracte geluiden die nu en dan ondersteund worden door een simpel baslijntje. Het leeuwendeel van de nummers volgt dezelfde formule, waardoor het geheel wat koeltjes aanvoelt. Conceptueel gezien houdt het wel steek, maar na een tijdje dreigt de verveling toch toe te slaan. Gelukkig slagen een paar nummers er gedeeltelijk in om wat variatie te brengen en de eentonigheid te doorbreken. ‘Shine a light’ is instrumentaal gebouwd rond gracieus klinkende strijkers en vormt zo een moment van warmte in een verder onderkoeld geheel. “Moon whip quäz” wordt voortgestuwd door een dynamische beat en verhindert zo dat we indommelen naar het einde van de plaat toe. In dat nummer wordt de albumtitel helaas zo vaak herhaald dat het nummer op een andere manier te repetitief wordt.
Muzikaal gezien is het album niet slecht, maar we hebben Shabazz Palaces al boeiender werk horen afleveren. Geslaagder zijn de abstracte doch maatschappijkritische teksten. De woordenwatervallen van Ishmael Butler zijn niet altijd even gemakkelijk te verstaan en te interpreteren, maar de geëngageerde luisteraar wordt beloond voor z’n moeite. Een belangrijk thema doorheen het werk is hoe de samenleving meer geïnteresseerd is in uiterlijk vertoon (door bijvoorbeeld sociale media) dan in oprechtheid, zoals in ‘Shine a light’ wordt gezongen met de mantra “Shine a light on the fake / This way my peeps can have it all”. In ‘That’s how city life goes’ wordt in relatief weinig woorden beschreven hoe je tegenwoordig nergens meer veilig bent voor de alomtegenwoordige smartphonecamera’s. Het leven in de 21ste eeuw is volgens Shabazz Palaces te oppervlakkig en te openbaar geworden.
Zusteralbum ‘Quazarz vs the jealous machines’ voelt muzikaal uitgewerkter aan. De beats klinken voller en het psychedelische sfeertje van Shabbaz Palaces’ vorige werken is opnieuw te horen. ‘Julians dream’ heeft een ritme dat tegelijk bedwelmend en springerig is, op ’30 clip extension’ weten ze het constante herhalen van zinsdelen wél op een meeslepende manier te gebruiken en ‘Gorgeous sleeper cell’ brengt je binnen de vijf seconden in een staat van narcose. Dit album overschaduwt ‘Quazarz: born on a gangster star’ dankzij een rijker geluid en een gevarieerder aanbod. Door de twee platen tegelijk uit te brengen benadrukt Shabazz Palaces jammer genoeg dat een overdreven minimalistische aanpak ze toch niet helemaal bevalt.
Tekstueel bewandelt dit album dezelfde maatschappijkritische weg als zijn voorganger. Op openingsnummer ‘Welcome to quazarz’ klinkt de geladen zin “I’m from the United States of Amurderca myself / Now we post-language baby, we talk with guns, man”, verwijzend naar het debat over de wapenwet in de Verenigde Staten en naar alle tragische schietpartijen die er gebeuren. Aangezien het leven op sociale media eveneens een belangrijk thema is, kan ‘post-language’ ook verwijzen naar de soms Orwelliaans aandoende chattaal die online te lezen is. ‘Self-made follownaire’ klaagt aan hoe iedereen tegenwoordig beroemd en rijk kan worden door holle façades op te zetten op internetprofielen. We trappen zelf ook allemaal in de val, zoals in ‘Gorgeous sleeper cell’ gesteld wordt door de bevolking “Gluttons for distractions, swiping all the time” te noemen.
Ook het hiphopgenre zelf wordt aan de kaak gesteld. “Everybody rappin’, everybody trappin‘” klinkt het in de hook van ‘Gorgeous sleeper cell’, verwijzend naar de huidige hype rond traprappers als Lil Yachty en Migos. Deze tak van het genre bevindt zich voor een groot deel op Soundcloud en past zo dus ook perfect binnen het sociale media-gerichte aspect van de Quazarzsaga. Op ’30 clip extension’ wordt er geklaagd dat de authenticiteit uit het genre gezogen wordt en dat populaire rappers meer bezig zijn met de nieuwe mode dan met hun muziek, waardoor ze hun teksten doorspelen aan hun ghostwriters. Het mag duidelijk wezen dat Shabazz Palaces heel wat op z’n maag heeft liggen.
Het duo toont ambitie door twee albums tegelijkertijd uit te brengen, maar weet deze niet volledig te rechtvaardigen aangezien het ene album duidelijk superieur is aan het andere. Het resultaat is absoluut niet slecht te noemen, maar als de beste nummers van ‘Quazarz: born on a gangster star’ gewoon aan ‘Quazarz vs the jealous machines’ toegevoegd waren om zo slechts een album te vormen, was het resultaat indrukwekkender geweest. Los daarvan bewijzen Ishmael Butler en Tendai Maraire wel dat ze nog steeds een unieke verschijning binnen de hiphop zijn, met originele producties en boeiende teksten. Als ze bij het componeren van hun volgende materiaal iets meer focus tonen zouden ze nog wel eens iets enorm interessants kunnen uitbrengen.
Shabazz Palaces speelt 10 november in de AB Club (info & tickets).