Zei Ruban Nielson van Unknown Mortal Orchestra eerder deze week nog in een interview op onze site dat nieuwe technologie oude (politieke) richtingen meer impact zou kunnen geven, dan voegt Holly Herndon op het nieuwe ‘Platform’ de daad bij het woord. Haar tweede langspeler schuwt grote ideeën en gezonde maatschappijkritiek niet. Anno 2015 zijn het duidelijk niet meer de traditionele (post-)punkers van wie je een combinatie van gedurfde geluiden en sterke statements moet verwachten, maar wel experimentele producers.
Het meest voor de hand liggende voorbeeld van het conceptuele kader is de NSA-kritiek die de Amerikaanse poneert in het al vrij oude ‘Home’. Hoewel de artieste haar computer nadrukkelijk naar voor schuift in haar werk en de gedachten errond, heeft de boodschap op zich meer met de structuur van onze huidige samenleving te maken, dan met die van de virtuele samenleving. Dat uit zich nadrukkelijk in het puur conceptuele buitenbeentje ‘Lonely at the top’ (een soort luisterspel, heel hippe kunstvorm anno 2015), waarin twee vrouwen geforceerd de ongelijkheid van onze klassenmaatschappij verantwoorden. Interessant daarbij is het gebruik van autonomous sensory meridian response, een techniek om met geluid bepaalde prikkels te stimuleren.
Die ASMR veroorzaakt vooral veel verwarring. Moet je nu gerustgesteld worden door die therapeutische toestanden of is het echt de bedoeling dat je diep vanbinnen een beetje wegkwijnt bij alle bizarre mondgeluiden? Het is een vraag die wel vaker onder je vel kruipt bij het beluisteren van ‘Platform’. Synthetische creaties knipperen ongemakkelijk op de achtergrond en komen zonder waarschuwing frontaal op je af gevlogen, en vaak gebeuren die twee processen nog tegelijk. Hoewel deze verwarring negatief gepercipieerd kan worden, is het net de sterkte van deze langspeler. Je weet niet helemaal zeker wat er precies aan de gang is, maar de kracht ervan prikkelt en doet je in het virtuele wormhole achter de plaat duiken. In dat opzicht slaagt de artieste erin een platform voor haar diepere inzichten te creëren.
Dat platform roept ook vragen op, vooral rond de progressiviteit van het album. Waarom roepen klassieke vocals bijna middeleeuwse indrukken op als het werk draait rond het benutten van hedendaagse instrumenten en vooruitstrevende politieke ideeën? (Het lijkt geen toeval gezien de middeleeuwse mix die de kunstenares eerder dit jaar maakte voor DIS Magazine.) En waarom worden die avant-gardistische concepten verpakt in een poppy pakketje waarvan de vorm al jaren de (gepasseerde?) standaard is? Misschien geeft de muziek op zich hier wel een antwoord: omdat het goed klinkt en de internetesthetiek daardoor toegankelijker dan ooit wordt. Ondanks alle vreemde kantjes en bizarre gedachten kom je post-internetkunst immers niet altijd zo beluisterbaar tegen.
Alle elementen lijken op deze plaat netjes geordend zodat de harmonie ervan maximale impact heeft. Neem nu hoogtepuntje ‘An exit’: dat samenraapsel van verschillende geluiden lijkt wel zo gestructureerd dat de onderdelen ervan tezamen uitmonden in beklijvende erupties. Ondanks de elektronische instrumenten voelt het resultaat aan als een groter geheel dat wel uit de natuur weggelopen lijkt. Het is moeilijk om bij zo’n zorgvuldig samengestelde universa als ‘Chorus’ geen bewegende sterrenstelsels of aanverwante fysische verschijnselen voor te stellen.
Dat brengt ons terug bij ‘A tale of bits and atoms’, de DIS Magazine-mix die eerder kort aan bod kwam en op een vrij duidelijke manier aan de hand van natuurmetaforen de politieke consequenties van big data-verzameling schetst. Het lijkt wel alsof Holly daarin doelbewust teruggrijpt naar beeldtaal om de virtuele werkelijkheid voor te stellen. Op ‘Platform’ heeft de Amerikaanse een manier gevonden om die die expliciete vergelijkingen overboord te gooien en met haar eigen muziek een nieuw stelsel op te bouwen. Daarvoor gebruikt ze een mengeling van heden, toekomst en verleden die iets ongrijpbaars probeert voor te stellen (de werkelijkheid? Het internet? De toekomst? Iets daartussen?) en vragen oproept rond de diepere betekenis van dit album.
Album verdeeld door Beggars
