Stuiptrekkingen zijn meestal geen voorbode van iets fijns. Volgens Haley Fohr kun je echter het omgekeerde stellen. Na het uitstapje dat ze vorig jaar maakte onder haar cowgirl alter-ego Jackie Lynn keert de avant-garde songwriter terug met haar vijfde Circuit des Yeux-album. ‘Reaching for indigo’ is een collectie van songs die tot stand kwam na een naar eigen zeggen non-religieuze spirituele ervaring op 22 januari 2016. Die deed zich voor in de vorm van stuiptrekkingen, vergezeld door kots- en huilpartijen, wat niet meteen het mooiste plaatje is. Voor Fohr was dat echter het beste dat haar kon overkomen. Ze refereert ernaar als een intense uitbarsting van zelfrealisatie, iets waar ze zelf niet alles van begrijpt maar dat ze wel volledig aanvaardt.

‘Reaching for indigo’ is Fohrs ode aan die zowel verschikkelijke als mooie avond. Hoe overdonderend dat moment voor haar moet geweest zijn, ervaar je in de intensiteit van het album. ‘Reaching for indigo’ bevat zeven songs en een interlude die stuk voor stuk getuigen van een vurige dramatiek verweven met een uitstekend berekende bombast. In ‘Black fly’ bedriegt schijn nog. Het liedje begint relatief simpel met Haley’s beminnelijke baritonstem, begeleid door akoestische gitaar. Voor je het goed en wel beseft bevind je jezelf in een donker doolhof vergezeld door drums, strijkers en doorborende elektronica die geleidelijk aan doorheen het nummer meer op de voorgrond treden. Je wordt gelukzalig meegetrokken in een draaikolk richting waanzin die vervolgens consistent doorheen de plaat aanwezig is. Die ongrijpbare manie treedt het verst buiten z’n voegen op de wervelwind ‘A story of this world part II’, het orgelpunt van de plaat waar Fohrs kreten bedolven worden onder een vage en overweldigende psychedelische gitarenzwerm, alsof je een duiveluitdrijving aan het bespioneren bent.

De complexe composities waaruit het album standvastig is opgebouwd kenmerken zich in enerzijds zorgvuldig uitgestippelde structuren en anderzijds onvoorspelbare, desoriënterende kwinkslagen. Zo wordt ‘Philo’ opgebouwd als een minimalistisch pianomotiefje dat zich geleidelijk bemantelt met prominente onheilspellende drums die de spanning erin houden, om dan uiteindelijk uit te barsten in een apotheose van krijsende strijkers en Fohrs idiosyncratische stem die hogere regionen opzoekt. De Amerikaanse bewandelt eenzelfde pad op hyperventilatie-anthem ‘Paper bag’, waar een bloeiend elektronicaloopje met aanzwellende harmonieën genadeloos overhoop gereden wordt door een compulsieve freakfolk-song. “Stick your head into a paper bag and see just what you find”, dwingt Fohr je op. Het geheel is heerlijk misselijkmakend.

‘Reaching for indigo’ puilt uit van duizelingwekkende en gelaagde arrangementen zonder dat het in een ruis vervalt. De spanning snijdt daarnaast ook even diep in de meer ingetogen nummers, zoals opener ‘Brainshift’ waar Haley’s zang de ruimte opeist over een warme synth. Het lied ontaardt onder begeleiding van griezelige dissonante blazers in een open poort naar de woelige koortsdroom die volgt vanaf ‘Black fly’. De adembenemende afsluiter ‘Falling blonde’ maakt de cirkel dan weer rond. Het nummer is gedrapeerd in een even kale bezetting die de mist klaart zodat Fohrs neerslachtige cryptische poëzie geblinddoekt de weg vindt naar je ziel. De “black dot in the sky” uit ‘Black fly’ is op het einde van de plaat een persoon met handen in de grond en voeten in de lucht. Hoe euforisch Fohr ook was in de periode na haar openbaring, door het album lijkt eveneens de gedachte te sluipen dat het onverklaarbare z’n weerhaken heeft. Zo laat ‘Falling blonde’ je verweesd achter, niet helemaal zeker wat dat alles nu juist was.

Circuit des Yeux is altijd al de incarnatie geweest waarin Haley Fohr volledig haar avontuurlijke zelf kan zijn. ‘Reaching for indigo’ beschrijft de Amerikaanse als haar artistieke en persoonlijke magnum opus. Dergelijke uitspraken van artiesten klinken op het eerste gehoor meestal als platte marketingpraatjes, al kunnen we haar eigenlijk alleen maar bijtreden. ‘Reaching for indigo’ is een ongrijpbare totaalbelevenis dat evenzeer gloeit als dat het grimmig koel is. Circuit des Yeux laat met dit album een straffe DIY-krachttoer op de wereld los die je sluipend naar de keel grijpt, eentje die wat ons betreft in menig jaarlijstje mag terugkomen. We hopen wel dat één aanval/openbaring Fohr genoeg kracht heeft gegeven voor meerdere albums. Zo’n ervaring mag dan wel bevrijdend zijn, plezierig klinkt het niet.

Circuit des Yeux speelt 15 februari in de Vooruit (info & tickets).