Foto’s Kris Croonenberghs, verslag Filip Van Der Elst
Op 27 februari 2009 brachten Frank Turner, een folkie met een punksaus, en Brian Fallon, zanger van The Gaslight Anthem, in de Botanique een opmerkelijk duet. “I don’t want to change the world, I’m not looking for New England, I’m just looking for another girl”, klonk het. Onbekend maar niet onbemind, en een Google-zoektocht verder kwamen we uit bij Billy Bragg. Niet al zijn songs gaan zo onverbloemd over de liefde als het geweldige ‘A New England’. Bragg is een man met een boodschap, en niet meteen iemand die je op een gezellige tête-à-tête met pakweg Filip Dewinter zal vinden. Bovenal is Bragg een verhalenverteller, die dan ook nog eens het talent heeft om zijn verhalen in muziek te verpakken.
Zijn optreden in de Ancienne Belgique bestond voor minstens een kwart uit bindteksten. Hij pakte niet uit met belerende of nietszeggende voorgekauwde speeches, maar met scherpe banter die snel duidelijk maakte dat maatschappijkritiek en humor helemaal niet tegenstrijdig hoeven te zijn. Bragg entertainde de zaal met hilarische verhalen over hoe hij een dronken fan in Amsterdam van het podium jaagde, hoe hij zijn tweets en mails op z’n gitaarpedaal kan lezen of hoe jongeren een cd moeten insteken. Haast tegelijkertijd blikte hij terug op het in zijn ogen gruwelijke Thatcher-tijdperk en gaf hij bovenal één boodschap mee: cynisme is niet de oplossing. De Woody Guthrie-cover ‘All You Fascists Are Bound To Lose’ is daar een uitstekend voorbeeld van. Bragg heeft geen angst om voor zijn mening uit te komen, maar doet dat op zo’n lichtvoetige wijze dat je niet anders kan dan sympathie voor de man koesteren.
Je zou haast vergeten dat de Brit ook nog liederen had meegebracht. Smaakvolle country wisselde af met ingetogen folk. Bragg kwam nog het best uit de verf wanneer hij zo nu en dan alleen op het podium stond. ‘Tank Park Salute’ klonk zo intens mooi, een uur eerder liet hij het publiek moeiteloos aanvullen met het refrein van ‘Milkman of Human Kindness’. Bij het sobere ‘Goodbye, Goodbye’ viel de band dan weer op het juiste moment bloedmooi in. Het swingende ‘Sexuality’ werd ingeleid door een gepassioneerde oproep voor de legalisering van het homohuwelijk en marihuana, doorspekt met een behoorlijk grappig Bijbelcitaat: “If a man lays with another man he should be stoned”.
Tijdens ‘The Great Leap Forward’ gooide hij er nog een “free Pussy Riot” tegenaan. Er is geen enkele song die er de essentie van Billy Bragg zo efficiënt uit puurt: “Mixing pop and politics he asks me what the use is. I offer him embarrassment and my usual excuses, while looking down the corridor, out to where the van is waiting. I’m looking for the Great Leap Forwards.” De ouderen in de zaal waanden zich even terug in hun eigen revolutionaire tijdperk, en geen ziel in de zaal bleef onberoerd toen Bragg hetzelfde lied afsloot met “So join the struggle while you may, the Revolution is just a T-shirt away”. De pijnlijke essentie van die quote werd al snel weggedanst op de tonen van afsluiter ‘Help Save the Youth of America’.
Een optreden van Billy Bragg is twee uur lachen en nadenken, de bijwijlen adembenemende mooie en integere folksongs krijg je er gratis bovenop. Je kan je de vraag stellen wat de invloed van een geëngageerde oude knar nog is? Ondergetekende stelt zich gerust met de gedachte dat de twee mannen die hij in 2009 Billy Bragg zag coveren dat met een reden deden. Vooral Frank Turner, die voor het voorjaar van 2014 net optredens in de Melkweg en de AB aankondigde, zou zijn eigen maatschappijkritiek wellicht nooit zo puntig kunnen uiten zonder dit eerlijke perspectief van de gewone man. En de boodschap blijft universeel: op de dag dat op amper een paar kilometer van deze AB tweehonderd daklozen manu militari uit een verloederd klooster werden gehaald en eigenlijk niemand een oplossing klaar heeft, maken wij ons de bedenking dat er wel wat meer Billy Braggs zouden mogen zijn.
De Ancienne Belgique programmeert binnenkort onder andere nog Daughter (05.11), Hurts (20.11) en Biffy Clyro (16.12). Klik hier voor tickets, de volledige kalender en verdere info.