Zaken waar ik al wel eens wakker van lig: mijn vier maanden oude baby en wat ik in godsnaam nog zal schrijven in een recensie die pas vandaag online verschijnt terwijl de hele wereld schijnbaar z’n zegje al heeft gedaan. Zaken waar Taylor Swift dertien nachten lang van wakker heeft gelegen: “self-loathing, fantasizing about revenge, wondering what might have been, falling in love and falling apart.”. Waar ik op zo’n momenten naar mijn plafond staar en hoop dat mijn hoofd ooit stopt, neemt Swift haar notitieboekje en begint te schrijven. Het resultaat? Haar tiende album ‘Midnights’, gelanceerd om, welja, middernacht (soms moet je het niet ver zoeken). De beste manier om daar een mening over te schrijven? Door er een heel weekend naar te luisteren – ook ‘s nachts.
Ik ben er zo ‘ene’. Iemand die een album beluistert en dan nog eens totdat ik het beu ben. Gedoseerd genieten zit er niet in. Dus hier zit ik dan. Het is 2u ‘s nachts. Mijn vrouw, baby en de hond slapen. Alles is stil. De wereld lijkt te vertragen. Social mediastromen drogen op en je blijft alleen nog achter met je gedachten. De nacht heeft iets intiem. Jij en je gevoelens. En in mijn geval nu even het felle licht van een laptopscherm. Dat moet ook Taylor Swift ervaren hebben. Zonder dat scherm dan toch. Van Swift is geweten dat ze al wel eens uiteenlopende gevoelens heeft. Dat ze zowel op professioneel als persoonlijk vlak het een en ander te verduren en verwerken heeft. En dat ze er in haar vorige negen albums wonderwel in slaagde om die gevoelens om te zetten naar herkenbare muziek.
‘Midnights’ wordt omschreven als een conceptalbum. Dertien nachten rond dertien thema’s vormen dertien nummers. Een uitgepuurd concept. Rond het album bestond, zoals wel vaker bij Swift, nogal wat geheimzinnigheid. Niemand weet ooit echt wat voor genre ze gaat brengen, ze shift namelijk geregeld, of wat de inhoud zou worden. Ook muziekjournalisten kregen op voorhand blijkbaar heel weinig te horen. Spannend. En dan slaat de klok middernacht en staat er plots een album op de digitale stoep. Drie uur later vind je er niet alleen de langverwachte ‘Midnights’ maar ook nog eens ‘Midnights (3am Edition)’. De laatste een soort van extended album met niet dertien maar twintig nummers op. Ik kies in mijn stuk voor de OG-versie. Diegene waarbij ze wakker lag en dacht: “hier moet ik iets over kwijt.”
Om te weten dat het album een succes is, hoef je op zich al niet veel verder meer te lezen. Althans niet als je afgaat op luistercijfers. Ook nu weer brak Swift de streamingrecords op Spotify en Apple Music. Hoera centjes. Maar is de kwaliteit er ook? Wat meteen opvalt op de mobiele versie van Spotify is dat ze je aanspreekt in een aantal korte Instagram Story-achtige filmpjes. Ze omschrijft daarin haar nieuwste album. Het ziet er persoonlijk uit, knullig bijna. Alsof Taylor een twintiger TikToksterretje is dat net haar eerste album heeft gelanceerd. En dus niet de 32-jarige multi-awarded, multimiljonair die ze eigenlijk is. Niet elke artiest slaagt erin om na jaren in de spotlights toch nog geloofwaardig over te komen. Jazeker, Taylor is duidelijk ook nog altijd ‘maar’ een mens. En heeft van relatable zijn haar handelsmerk gemaakt.
‘Lavender Haze’, het openingsnummer, is zonder twijfel de favoriet van de plaat. Voordeel: het is het allereerste nummer. Nadeel: het is het allereerste nummer. Swift piekt zeer vroeg. Enerzijds is er de catchy tune van het nummer. Anderzijds de feministische boodschap: “Ik wil niet zomaar moeten passen binnen het jaren-50 beeld van hoe een vrouw zich moet gedragen. Ik wil genieten van de ‘lavender haze’, het gevoel van liefde, en wil niet gezien worden als ofwel een one-night stand of wife material.” Preach! Het is een gevoel dat volgens mij (een cis witte panseksuele man van 34) leeft bij vele vrouwen. En een verwachtingspatroon dat spijtig genoeg bij vele mannen dan weer terug in opmars is. Dat maakt het ook meteen het nummer dat telkens bij me blijft hangen en waarop ik me betrap al neuriënd.
Ook ‘Maroon’ heeft die neuriefactor. Je voelt doorheen dat nummer het hartzeer en verlies van een liefde die had kunnen zijn. “I wake up with your memory over me, that’s a fucking legacy. It was maroon.” Auwtch, mijn hartje. Iets zegt wel dat deze door heel veel mensen op repeat zal gezet worden in hun hartenzeerplaylists. Ergens bovenaan. Ook op die lijst trouwens? ‘Anti-Hero’. De eerste single uit de plaat. Ook hier weer de tekst: “It’s me, hi. I’m the problem, it’s me. At teatime, everybody agrees.” Bestond MSN nog, dan hadden heel wat mensen dat dit weekend als hun status ingesteld.
Verder is er slechts één nummer met een feature op de plaat: ‘Snow on the beach’. Wie hoopt heel wat Lana te horen is er wel aan voor de moeite. Je hoort haar hier en daar meezingen en dat is het zo’n beetje. Serieus, ik heb een heel weekend gezocht maar niet gevonden. Ik moet ook toegeven dat dit een van de eerste was die ik al wel eens durfde skippen. Eigenlijk voelt het als een kerstplaatje dat in een lijst met kerstnummers ook niet al te hard zou opvallen. “Now I’m all for you like Janet” refereert naar het ‘All for you’ van Janet Jackson. Waarom? Geen idee. Het moet zowat de enige lyric zijn uit het album dat op Genius nog niet meteen werd voorzien van extra info – hulde voor de Swifties voor al dat speurwerk.
Zijn er daarna nog uitschieters in het album? Jazeker. ‘Vigilante Shit’ is een banger. Snoeiharde soundtrackmuziek met Lorde-achtige beats en teksten. Keek je ooit al ‘Do Revenge’ op Netflix? Die film met een stevige Billie Eilish-soundtrack? Wel, daar had dit nummer ook op gepast. Deze zin alleen al: “She needed cold hard proof, so I gave her some. She had the envelope, where you think she got it from? Now she gets the house, gets the kids, gets the pride. Picture me thick as thieves with your ex-wife.” Zou dit een Kim Kardashian, Kanye reference zijn zoals vele denken? Ik ben er nog niet helemaal aan uit.
Iets verder in de tracklisting duikt Swift met ‘Karma’ plots wel heel diep in de synthpop. Alsof Swift die dag de discobol heeft aangezet tijdens het piekeren en diep in de lavalamp staart om het te hebben over karma en haar spiderboy, Scooter Braun. De man kocht de rechten op haar muziek in 2019 waarna Swift haar albums opnieuw opnam om diezelfde rechten te heroveren. Het is misschien wel het nummer waar ze zich het meest direct richt tot de personen van wie ze wakker heeft gelegen zonder daarbij de luisteraar te verliezen in een te persoonlijk verhaal.
Ten slotte wordt met ‘Mastermind’ het einde van het album ingeluid. Het is opnieuw een upbeat nummer met een duidelijke boodschap: “Checkmate, I couldn’t lose.” Als een volleerd Magnus Carlsen (dat is die beroemde schaker) zet ze niet alleen dit album haar pionnen op hun plek maar ook de jaren daarvoor al. Alsof haar hele traject al uitgetekend was. “No one wanted to play with me as a little kid. So I’ve been scheming like a criminal ever since.”
Is dit Swift haar allerbeste album tot nu toe? Moeilijk om daar nu al een oordeel over te vellen. Heeft dit album heel wat straffe nummers? Dat staat buiten kijf. Van de dertien nummers zitten er ogenschijnlijk maximum drie fillers tussen. Toch geven ook die het album wat extra kleur. Zal dit album resoneren bij vele (vooral) jonge mensen en een onderdeel worden van hun slapeloze piekernachten? Ja. Oh ja. En finaal: blijft het album ook bij mij hangen na een volledig weekend? Toch wel. En dat had ik eerlijk gezegd niet verwacht. Genoeg zelfs om voorbij de euforie van de dag nog steeds een perfecte score uit te delen. Mijn eerste vijf hier. Ook dat is een beetje geschiedenis schrijven.