Zo’n zeventig jaar na het vallen van de atoombommen in Japan dook filmmaker Mark Cousins de archieven in om beelden te verzamelen over atoomenergie en metste hij ze samen tot de aangrijpende documentaire ‘Atomic: living is dread and promise’. De cement die hij daarvoor nodig had bleek de band Mogwai te zijn. Zij componeerden een apocalyptische soundtrack bijeen die de film versterkte in zijn boodschap en draagkracht. Gisteren deden ze dit opnieuw in het Koninklijk Circus door de beelden live te voorzien van klank.
De groep heeft zich in het verleden al bewezen als uitstekende kandidaat om een soundtrack te schrijven in films zoals ‘The fountain’ en ‘Zidane: a 21st century portrait’. In deze docu zijn er echter geen personages om het verhaal te creëren, enkel archiefbeelden die de geschiedenis van atoomenergie schetsen. Het is dus aan Mogwai om met hun muziek de emoties en stemmingen van de film over te brengen.
Het begin van de avond klonk dan ook hoopvol met ‘Ether’, dat aanvoelde als een laatste herinnering van een maatschappij die zich nog niet bewust was van het nakende onheil. De flitsende beelden en het steeds sterker wordende gedreun van de muziek brachten je echter al snel naar de gruwel die in Hiroshima en Nagasaki plaatsvond. Mogwai gaf een enorme gewicht mee aan elk beeld door duister geruis in de zaal te laten zinderen en bracht zo het angstige gevoel over op een zeer doeltreffende manier.
De beelden van Japan na het vallen van de bom grepen zo hard naar je keel dat het muzikale werk van de band slechts een bijzaak werd. Mogwai gaf dan ook vaak de ruimte aan de film om zelf zijn werk te doen. Zo werd er amper een snaar of trom aangeraakt bij het tonen van de slachtoffers in Hiroshima, en kregen de getuigenissen over de kernramp in Tjernobyl voldoende stilte om de woorden hun eigen impact te laten hebben.
De bombastische klanken die toch zeer precies en minimalistisch waren opgebouwd, zorgden ervoor dat de groep de emoties drastisch kon laten veranderen zonder het algemene gevoel van het werk te veranderen. Zo werd de muziek lichter en hoopgevend wanneer Cousins in zijn opus toonde dat de atoomwetenschap ook voor vele goede technologieën heeft gezorgd. Wanneer het einde van het “ciné-concert” naderde, werden de geluiden minder donker en hevig en bouwde de groep op naar een soort gevoel van euforie. Toch bleef de gruwel niet ver weg dankzij ruis en een trage pianomelodie, die samen met alle andere klanken zacht wegebden.
De hoofdrol van de avond was zonder meer weggelegd voor de beelden, en niet voor de klank. Maar in tijden waar we afgestompt worden door alle gruwel die we dagelijks te zien krijgen werd des te meer duidelijk dat de zeer doeltreffende soundtrack van Mogwai het visuele enorm veel kracht gaf. Het onheilspellende en drukkende gevoel dat de band teweeg bracht is iets wat minder gemakkelijk af te schudden valt en nog lang zal blijven nazinderen.
Verslag van Iris Wyckmans (@IrisWyckmans), foto’s van Wim Hermans (@bybywim).
Volg onze Les Nuits-verslaggeving ook op Instagram en Snapchat (indiestyle.be). Check hierrr alle verslagen van de voorbije dagen