“It’s all about making history”, het moet ondertussen bijna het motto van Thom Yorke geworden zijn. Want ja, dat deed hij nog maar eens toen hij op donderdag 26 september uit het niets een tweede solo-album uitbracht via BitTorrent. Het was al lang duidelijk dat de Radiohead-frontman niet verlegen is om een truc uit zijn tovermouw te schudden. Dit was evenwel ongezien: BitTorrent is een programma waarmee je zogenaamde ‘torrents’ kunt downloaden, een gegeven dat niet meteen het label van legaliteit met zich meedraagt, wel integendeel. De stunt van Thom en zijn kompaan Nigel Godrich was dan ook een welbeschaafde doch uitgesproken omhooggestoken middelvinger naar alle platenmaatschappijen en streamingdiensten die volgens het duo de huidige muziekwereld overheersen. Het is verloren moeite om dagelijks Spotify te checken of ‘Tommorow’s modern boxes’ al online staat.
Je moet natuurlijk Thom Yorke heten om dit te realiseren en stil te houden. De Brit houdt hier hoe dan ook een mooi spaarcentje aan over. Hoewel de aankoopprijs belachelijk laag lijkt (€4,72, kom zeg!), de teller stond na een dikke week wel al op meer dan 1 miljoen downloads. De rekensom maakt u zelf wel. Het lijkt een soort van onweerstaanbare drang, het constant willen afwijken van de standaard en de geldende principes. Je kan dan ook maar beter zien dat alle heisa de moeite waard is. Anders krijgt het geheel een wrange nasmaak en heeft het iets van een geforceerde poging om de aandacht van het muzikale af te leiden.
‘Tomorrow’s modern boxes’ heeft de sound die we ondertussen bijna vintage Yorke kunnen noemen. Net zoals vorig jaar bij ‘Amok’ van Atoms For Peace (Thom samen met o.a. Flea van Red Hot Chili Peppers en Joey Waronker van R.E.M. en Beck) blijft ook hier de klankkleur grijs en voelt de muziek tegelijk warm en koud aan. Er schemert een constante wolk van mysterie en de plaat is niet voor één gat te vangen.
Aftrappen doet de langspeler met de eerste single ‘A brain in a bottle’. Het nummer stuitert alle kanten op en is daardoor uiterst effectief en beklijvend. Het experimentele aspect is meteen aanwezig. ‘Guess again!’ schakelt een versnelling lager en gaat meer de atmosferische kant op. De piano speelt rustig en wordt ondersteund door opzwepende beats en handclaps. Al meteen is duidelijk dat Yorkes stem niet alleen als perfecte aanvulling bij het instrumentale fungeert, het wordt ook een instrument op zich. Tevens handhaaft het ook het mystieke karakter van het album. De Brit weet het goede tempo vast te houden en ‘Inference’ is een rechtstreekse aanslag op de verbeelding: prachtige klanken worden afgevuurd en nestelen zich in het onderbewustzijn. De zang scheert als vanouds weer hoge toppen (letterlijk en figuurlijk) en is een onmisbare schakel om liedjes als deze niet als “oersaai” te klasseren.
‘The mother lode’ kleurt weer wat meer buiten de lijntjes maar zes minuten is net iets te veel van het goede om interessant te blijven. ‘Truth ray’ is in hetzelfde bedje ziek: op zich een aangename song, toch heeft het iets te weinig om het lijf om te kunnen concurreren met de betere van het album. ‘There is no ice (for my drink)’ heeft z’n speelduur in principe ook niet mee maar slaagt er wel in om de aandacht de volle zeven minuten vast te houden. De beats komen iets harder binnen en door verschillende keren van sound te veranderen blijft de spanning aanwezig. ‘Nose grows some’ is het schoolvoorbeeld van wat men een perfecte afsluiter noemt. Het is prachtig openbloeiend, emotioneel en de ijle zang van Thom klinkt als een zalvende vinger op de wonde.
Eerlijk, dit is geen makkelijke om te beoordelen. De muziek van de Brit is altijd moeilijk te doorgronden en hoe je die ervaart hangt af van de omstandigheden en de gemoedstoestand. Hij weet ook hier weer een erg druilige sfeer neer te zetten met enkele zeer aandoenlijke en meeslepende nummers, al was het soms even moeilijk om er volledig de aandacht bij te houden. Feit is dat de favorieten hier sterk van moment tot moment wisselen. Dat is tegelijk de sterkte maar ook wel de zwakte van deze plaat. Het moge duidelijk zijn dat dit opnieuw een meer dan interessante langspeler af waar nog veel te ontdekken en te doorgronden aan is. En dat is al een prestatie op zich.
